آیآرسی (به انگلیسی: (Internet Relay Chat (IRC) یا گپ رلهٔ اینترنتی، روشی از ارتباط آنی روی اینترنت است. IRCپروتکلی است که در اواخر دهه 1980 ایجاد شد. بعد از آن پیاده سازی های متن باز بسیاری در سمت کلاینت و سرور بر اساس این پروتکل ساخته شد. البته این ابزار، اشکالاتی را نیز دارد. IRC فاقد بسیاری از ویژگی هایی است که از یک کلاینت چت مدرن انتظار می رود مانند امنیت، انتقال فایل های غیرمتنی مانند عکس، فایل ها یا شکلک ها که در IRC امکانپذیر نیست و بسیاری از ویژگی ها نیز از سروری به سرور دیگر فرق می کند. ولی این پروتکل هنوز ویژگی هایی دارد که آن را قابل استفاده می کند. IRC تقریبا جهانی است، در واقع بر روی اکثر پلتفرم ها قابل استفاده است. اگرچه واسط دستوری و ترمینالی این نرم افزار شاید برای کاربر چندان جالب نباشد، بنابراین بسیاری، کلاینت های این ترمینال را به حالت گرافیکی بازنویسی می کنند.
IRC بهوسیلهٔ جارکو اویکارینن (به انگلیسی: Jarkko Oikarinen) (اسم مستعار WiZ) در اواخر اوت ۱۹۸۸ برای جایگزینی برنامه به نام MUT ساخته شد.
نرمافزار کلاینت
به طور معمول کاربران به وسیلهٔ یک کلاینت آیآرسی به شبکه آیآرسی متصل میشوند. کلاینتهای متفاوتی برای آیآرسی موجود میباشد، و عموماً به واسطه سیستمعامل تفکیک میشوند. در سیستمهای مبتنی بر ویندوز، mIRC یکی از معروفترین کلاینتهای آیآرسی به شمار میرود.
از پر کاربردترین کلاینتها برای Mac OS X میتوان به Snak، Ircle و Colloquy اشاره کرد. برای تعدادی از مرورگرها نیز کلاینت آیآرسی وجود دارد. Opera یک کلاینت آیآرسی درونی دارد. موزیلا فایرفاکس دارای کلاینت درونی آیآرسی نیست. چتزیلا که جزوی از مجموعه نرمافزار اینترنتی سیمانکی است بهصورت افرونه برای فایرفاکس نیز عرضه میشود که میتواند برای دسترسی به آیآرسی در مرورگر آن را نصب گردد.
mIRC و سایر کلاینتهای مشابه ممکن است برای کاربران تازهکار غیر ضروری و پیچیده باشد. کاربران جدید ممکن است کلاینتهای پیغامرسان فوری (به انگلیسی: Instant Messaging) مانند Miranda IM، Pidgin و Trillian را که از آیآرسی پشتیبانی میکنند ترجیح دهند. همچنین کلاینتهای مبتنی بر وب مانند Mibbit و Webirc هم راهکاری آسان برای دسترسی به آیآرسی برای کاربران فراهم میکنند.
همچنین از برنامههای کلاینت با واسط متنی برای IRC، میتوان به Irssi اشاره کرد.
رباتها
به کلاینتهایی که بهصورت خودکار اعمالی را انجام میدهند ربات میگویند.
اشتراک فایل
در پروتکل IRC هیچ روشی برای به اشتراک گذاری فایل در نظر گرفته نشده است. اما امکان ارسال فایل بهصورت P2P وجود دارد که باید توسط کلاینتهای IRC پشتیبانی شود. کلاینتهای IRC از پروتکل DCC برای اینکار استفاده میکنند.
بسیاری از کلاینتهای IRC از پروتکل DCC پشتیبانی میکنند. به همین خاطر اینطور بنظر میرسد که انتقال فایل در خود پروتکل IRC پشتیبانی میشود.